Het excessief gebruik van fossiele brandstoffen door de mens leidt tot een toename van broeikasgassen in de atmosfeer. Hierdoor stijgt de gemiddelde temperatuur op aarde, zien we een stijging van de zeespiegel en een toename van extreme weersomstandigheden. Deze veranderingen brengen een scala van gezondheidsproblemen met zich mee.
De toename van hittegolven verhoogt het risico op ziekte en sterfte. De hittegolf in 2003 heeft naar schatting geleid tot 70.000 extra doden in Europa (1). Met name kwetsbare groepen zoals ouderen, kinderen en daklozen hebben een verhoogd risico.
Door de toename van extreme weersomstandigheden lopen steeds meer mensen risico om slachtoffer te worden van bijvoorbeeld orkanen, overstromingen en droogte.
De veranderende weersomstandigheden hebben een negatieve invloed op de hoeveelheid en kwaliteit van voedsel dat verbouwd kan worden. Tegelijkertijd vraagt een groeiende wereldbevolking juist om een toename aan voedselproductie. Met name in gebieden met een kwetsbare voedselindustrie en waar veel droogte heerst, dreigt een toename aan ondervoeding en hongersnood.
Door de uitstoot van broeikasgassen ontstaat er steeds meer luchtvervuiling en door warmere temperaturen wordt het pollen seizoen steeds langer. Hierdoor hebben mensen meer kans op luchtwegklachten zoals allergieën, astma en COPD.
Een warmer klimaat en verandering in neerslag leiden tot een gunstiger klimaat voor muggen en teken, waardoor infectieziekten zoals Lyme, Westnijlvirus en Chikungunya zich verder kunnen verspreiden. In gebieden waar sprake is van droogte of overstromingen kunnen infectieziekten die zich via water verspreiden, zoals cholera en campylobacter, sneller verspreiden.
Extreme weersomstandigheden, zoals natuurrampen, hongersnood en verlies van eigen woonomgeving, leggen een grote druk op de mentale gezondheid van de getroffenen wereldwijd, met als gevolg een groter risico op het ontstaan van psychische klachten zoals angst en depressie.
De gezondheidszorg draagt zelf ook bij aan klimaatverandering. Een aanzienlijk deel van de totale uitstoot van broeikasgassen wereldwijd is toe te schrijven aan de gezondheidszorg, namelijk 7% in Nederland. De top 3 meest vervuilende domeinen binnen de gezondheidszorg zijn energieverbruik van gebouwen (38%), reisbeweging patiënten en zorgmedewerkers (22%) en geneesmiddelen (18%) (3). Het is belangrijk om de zorg te verduurzamen om klimaatverandering te beperken en de impact van klimaatverandering op de gezondheid tegen te gaan.
(1). Dear K, Wang Z. Climate and health: mortality attributable to heat and cold. Lancet. 2015 Jul 25;386(9991):320-2. doi: 10.1016/S0140-6736(15)60897-2. Epub 2015 May 20. PMID: 26003381.
(2). USGCRP, 2016: The Impacts of Climate Change on Human Health in the United States: A Scientific Assessment. Crimmins, A., J. Balbus, J.L. Gamble, C.B. Beard, J.E. Bell, D. Dodgen, R.J. Eisen, N. Fann, M.D. Hawkins, S.C. Herring, L. Jantarasami, D.M. Mills, S. Saha, M.C. Sarofim, J. Trtanj, and L. Ziska, Eds. U.S. Global Change Research Program, Washington, DC, 312 pp. http://dx.doi.org/10.7930/J0R49NQX
Zorg voor Klimaat organiseert eigen webinars. De webinars zijn een reeks van 5 en elk webinar heeft een andere invalshoek op het onderwerp klimaat en zorg.