Het Aravind Eye Care System, een zorginstelling in Tamil Nadu, India, heeft een nobele missie: onnodige blindheid in India uitroeien. Hiertoe werd een businessmodel opgezet waarbij enerzijds de productie werd opgeschroefd (tot wel 1000 staaroperaties per dag) en tegelijkertijd werden meer materialen gerecycled. Het Avarind-model wordt al langere tijd geprezen wegens zijn financiële en sociale succes: 60% van deze operaties wordt verricht met minimale tot geen kosten voor de patiënt en in vergelijking met het Verenigd Koninkrijk zijn de postoperatieve uitkomsten beter en zijn er minder complicaties. Een recente observationele casestudie laat zien dat het Avarind-model hiernaast bijdraagt aan een drastische vermindering van de ecologische voetafdruk.

Gedurende 4 maanden in 2014 en 2015 werd bij in totaal 2942 staaroperaties middels phaco-emulsificatie het verbruik van energie en materialen bijgehouden. Er werd gebruik gemaakt van herbruikbaar instrumentarium (in tegenstelling tot disposable) dat middels een verkort programma met stoom hogedrukreiniging direct weer hergebruikt konden worden. Materialen voor de phaco machine, flessen met vloeistof (die in de westerse wereld na elke patiënt worden weggegooid) worden de gehele dag gebruikt. De chirurgische handschoenen van het operatiepersoneel werden gereinigd met antiseptische gel en na ongeveer 10 operaties pas vervangen. Ook werd medicatie zoals oogdruppels en anesthetica gebruikt voor meerdere patiënten en pas weggegooid aan het einde van de dag of als de verpakking leeg was. Door slimme logistieke organisatie met 2 operatiekamers per chirurg was elke patiënt slechts 9 minuten in de operatiekamer aanwezig waardoor energiekosten aanzienlijk gedrukt werden.

Het resultaat: significant minder afval, kosten en energieverbruik. Elke staaroperatie in de Aravind kliniek zorgt voor een uitstoot van ongeveer 5% broeikasgassen ten opzichte van dezelfde operatie in het Verenigd Koninkrijk. Een phacoemulsificatie in VK genereert ongeveer 130kg CO2; dit staat gelijk aan 500km autorijden. Bij Aravind is diezelfde operatie verantwoordelijk voor een emissie van 6kg CO2; een uitstoot die vergelijkbaar is met 23km autorijden.

De uitkomsten van dit onderzoek werden gepresenteerd op 24 maart tijdens op het NOG congres 2021 tijdens de keynote lecture duurzame oogheelkunde door een van de meest invloedrijke oogartsen ter wereld, David Chang, tezamen met de eerste duurzame BestPractices ontwikkeld door de projectgroep Duurzame Oogheelkunde. Chang liet zien hoe de Aravind-methode leidt tot een indrukwekkende reductie in restafval:

Benieuwd wat er in Nederland gebeurt om de voetafdruk van oogoperaties te verminderen? 

Op de website vind je meer informatie. Ook binnen andere chirurgische specialismen wordt momenteel hard gewerkt om de operatiekamers te verduurzamen. De Groene OK is een initiatief van het OK-personeel in Radboudumc en heeft als ambitie om in 2022 de groenste OK van Europa te zijn. Laat je inspireren en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen via hun nieuwsbrief. 

Bron: Thiel CL, Schehlein E, Ravilla T, Ravindran RD, Robin AL, Saeedi OJ, Schuman JS, Venkatesh R.Cataract surgery and environmental sustainability: Waste and lifecycle assessment of phacoemulsification at a private healthcare facility. J Cataract Refract Surg. 2017 Nov;43(11):1391-1398.